İşte Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu’nun Doktor Mutfakta kitabından Süper Gıdalar.
Süper gıdalar tanım olarak besleyici özelliklerinin ötesinde insan sağlığına özel faydaları olan gıdalardır.
Sebzelerin Kralı Brokoli
Çok zengin lif, vitamin, mineral ve antioksidan içeriğinin yanı sıra brokoli dünyanın en güçlü doğal antikanserojen maddesi, SULFORAFAN ile ünlü.
Yeşillikler
Her türlü yeşillik, zengin lif içerikleri, düşük kalorileri, zengin vitamin, mineral ve antioksidan kapsamı ile süper sağlıklı. Yeşillikler içinde ayrı bir yeri olan SEMİZOTUdünyanın EN ZENGİN BİTKİSEL OMEGA-3 (Alfa linoleik asit) kaynağı.
Meyvelerin Kraliçesi Nar
Meyvelerin içinde antioksidan (ORAC) değeri en yüksek meyvelerden biri. Tansiyon düşürücü, damar genişletici, kan sulandırıcı, kolesterol düşürücü, prostat kanserine karşı koruyucu özellikleri ile tam bir süper gıda.
Sarımsak
Binlerce yıldır ilaç niyetine kullanılan sarımsağın antibiyotik, antiviral (virüslere etkili), antioksidan, tansiyon düşürücü, kan sulandırıcı etkileri bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Bu etkilerinden, antioksidan etkili ALİSİN denilen bitkisel molekül sorumludur. Her fırsatta bol bol kullanın ama yanınızda karanfil ve naneli çiklet bulundurmayı ihmal etmeyin
Zeytinyağı
Yağlar bölümünde detaylı olarak işledik
Domates
Mevsiminde doğal bir tarla domatesinin zengin vitamin ve mineral içeriği, müthiş kokusu ve lezzeti onu her yemeğin, her salatanın olmazsa olmazı yapıyor. Domatesi bir süper gıda yapan ise çok güçlü bir antioksidan olan LİKOPEN maddesi.
Balık
Kaliteli, kolay sindirilebilir proteini, omega-3, D vitamini ve fosfor içeriği balığı sağlımızın vazgeçilmezi yapıyor.
Bakliyat
Kompleks karbonhidratlar, lifler, vitaminler, mineraller ve zengin bir bitkisel protein kaynağı olan bakliyat tam bir sağlık sigortası ve Türk mutfağının baş tacı. Batı dünyası bunu yeni keşfediyor.
Keten Tohumu
Normal şartlarda Türk mutfağında pek bir yeri yok ama o kadar harika ki, bahsetmeden geçemeyeceğim.
- Liflerden çok zengin,
- Proteinden çok zengin,
- Bitkisel Omega-3 yağ asitlerinden çok zengin,
- Antioksidanlardan çok zengin,
- Anti-kanserojen “lignin”lerden çok zengin,
- Sağlıklı tansiyon düşürücü etkisi var.
Yemek olarak kullanımı yok ama bu harika besinden yararlanmak için ilginç yöntemleri ileride anlatacağım.
(Bu konuda daha detaylı bilgi için YouTube kanalımdaki “SÜPER GIDA-KETEN TOHUMU” videosunu izlemenizi öneririm.)
Kırmızı Pancar
Kırmızı pancar, koyu kırmızı renginden anlaşılacağı üzere müthiş bir vitamin, mineral ve antioksidan (BETANİN) deposu ama pancarı diğer sebzelerden farklı kılan özelliği içeriğindeki İNORGANİK NİTRATLAR. Nitratlar, damarlarımızda sentez edilen ve dolaşım ve damar sağlığı için fevkalade önemli olan NİTRİK OKSİT hormonunun hammaddesidir.
Bu özellikleri ile;
- Dolaşımı rahatlatarak tansiyonun normalleşmesini sağlar.
- Mitokondrilerin verimliliğini artırarak enerji düzeyini artırır.
Turşusu da faydalı ama salatalara çiğden rendelenmesini hararetle öneririm.
Acı Biber
Acı biberin acı tadını veren, CAPSAİCİNmaddesidir. Güçlü bir antioksidan olan capsaicinin
- Antioksidan,
- Antienflamatuar,
- Antibiyotik,
- Metabolizma hızlandırıcı,
- Yağ yakıcı özellikleri var.
Yakın zamanlarda yapılan çok önemli bir bilimsel çalışma, düzenli olarak acı biber yiyen kişilerin kalp krizi ve beyin kanamalarından ölme risklerinin yemeyenlere göre %35 daha düşük olduğunu göstermiştir.
Uygun yemeklerde ağzınızın tadına göre acı biber kullanmakta büyük fayda var.
Zerdeçal ve Diğer Baharatlar
Son yılların parlayan yıldızı zerdeçal ve etken maddesi CURCUMİN ÇOK GÜÇLÜ ANTİOKSİDAN VE ANTİ-ENFLAMATUAR ETKİLERİ İLE ÖNE ÇIKMIŞTIR. Bu özellikleri ile kalp-damar hastalıkları, romatizmal hastalıklar, Alzheimer hastalığı ve birçok kanseri önleme ve iyileştirici etki gösterme potansiyeline sahiptir
Esasen bütün baharatların antioksidan ve antienflamatuar etkileri mevcuttur. Tarçın, zencefil, karanfil ve karabiberin de önemli sağlık potansiyelleri mevcuttur.
Yulaf Ezmesi
Ülkemizde uzun yıllar “at yemi” olarak tanınan yulaf asırlardır Avrupa ve Amerika’da sağlıklı bir kahvaltı yemeği olarak tüketilir. Son yıllarda ülkemizde de diyetisyenlerin gözdesi olan yulaf ezmesi BETA GLUKAN isimli lifleriyle olağanüstü özelliklere sahip.
- Bağırsak hareketlerini düzenler, kabızlığa karşı korur.
- Probiyotik bakterilerimiz için mükemmel bir gıdadır.
- Yağ ve kolesterol emilimini azaltır, kan kolesterol düzeyini dengeler.
- Kan şekerini dengeler.
- Tok tutar, iştahı baskılar, kilo vermeye yardımcı olur.
Ceviz ve Diğer Kuruyemişler
Sağlıklı doymamış yağları ve özellikle omega-3 bakımından zengin olan ceviz ve diğer kuruyemişler, aynı zamanda başka besinlerden almamızın çok zor olduğu bakır, çinko, selenyum gibi eser elementlerden çok zengin. Yapılan bilimsel çalışmalar günde sadece 30 gram kadar kuruyemiş yemenin kalp-damar hastalıklarına yakalanma ve ölüm riskini önemli ölçüde azalttığını göstermektedir.
Yoğurt ve Kefir
Anne sütü dışında sütün insan beslenmesinde pek yeri yok. Yoğurt ve kefir için durum biraz farklı. Bunlar fermente ürünler olduğu için sütte zararlı olabilecek laktoz ve doğal hormonlar büyük oranda değişikliğe uğruyor. Doğal mayalarla yapılmış yoğurt ve kefir kaliteli ve kolay sindirilebilir proteini, kullanılabilir kalsiyumu ile gerçekten çok faydalı. Mayalanmayı sağlayan LAKTOBACİLUS grubu PROBİYOTİK BAKTERİLER de bağırsak floramızın önemli elemanları oluyor.
Yeşil Çay
Yeşil çay, bildiğimiz çayın fermente olmamış, fırınlanmamış halidir. Bu nedenle yeşil çay geleneksel siyah çaya göre ANTİOKSİDANLAR bakımından çok daha zengindir. Yeşil çayın en etkili antioksidanı, KATEŞİN grubundan EGCG’dir. Bu antioksidanlar doku DNA’sına zarar veren ve kalp-damar hastalıkları ve kanser gibi kronik hastalıklara neden olan “serbest radikal” molekülleri bertaraf ederler. ÖTE YANDAN YEŞİL ÇAYIN YAĞ YAKICI, KOLESTEROL DÜŞÜRÜCÜ VE ZAYIFLATICI ÖZELLİKLERİ VARDIR. Japonların genelde zayıf ve sağlıklı olmalarının nedeni bu olsa gerek.
Gün içinde içtiğiniz çaylardan biri “yeşil” olsun.
Her gün bu süper gıdaların 3-5 tanesini bir şekilde günlük beslenmenizin bir parçası haline getirmekte büyük fayda var.